Kompakt şalterler, AG devrelerinde yüklü yada yüksüz olarak devreyi açıp kapamaya yarayan, aşırı yüklerde veya kısa devre hata durumlarında ise açma karakteristiklerine ve akım değerlerine uygun olarak devreyi otomatik olarak açarak enerjiyi kesmeye yarayan mekanik bir anahtarlama ve koruma elemanıdır.
Kompakt şalterler genellikle 16 – 2500 A aralığında ve 1-2-3-4 kutuplu olarak üretilmektedir. Kompakt şalterler, düşük gerilim bobini, açtırma bobini, yardımcı kontak, alarm/trip kontağı, motor kumanda mekanizması, mekanik kilit, anahtarlı kilit mekanizması, uzatmalı döner kurma kolu, kurma kolu uzatması, uzatma barası, faz perdesi, pano kapağı, terminal koruyucu kapak, klemens gibi aksesuarlarla üretilmektedir.
İçindekiler →
Kompakt Şalterlerin Üzerinde Bulunan Yazılar Neyi İfade Eder?
Kompakt şalterlerin üzerinde bulunan yazılar, markalara göre değişiklik gösterebilir. Sizlere aşağıda, ülkemizde kullanılan bir çok markanın üzerlerinde yazan harf ve rakamlarını açıklayacağız.
Trip (Test) Butonu
Şalteri test amaçlı açtırmak, tribe sokmak için, diğer anlamı Off konumuna getirmek için kullanılır.
Aşırı Yük Koruması Ayarı
Önceden belirlemiş olduğunuz yüke göre, nominal akım sınırları içerisinde yapılan ayardır.
Aşırı yük ayarı genellikle şalter üzerinde 0.1, 0.2, 0.3, 0.4, 0.5, 0.6, 0.7, 0.8, 0.9 ve 1 değerleri arasındadır.Bazı şalterlerde 0.2 yerine sadece 2 rakamı kullanılmaktadır. Yani rakamlardan virgüller atılmıştır. Örneğin, 630 Amper şalterimiz varsa, şalter üzerinden de 0,5 ayarını seçtiğimizi var sayalım, bu şalter 0,5 xIn= 0.5 x 630 = 315 ampere geldiğinde açma yapacaktır.
Kısa Devre Koruması Ayarı
Devrede meydana gelebilecek bir kısa devre arızasında şalterin açma akımını ayarlamak için kullanılır. Örnek olarak, 630 A şalterimiz varsa ayarını 2 yaptığımızda bu şalter kısa devre esnasında 1260 Amper eşiğine geldiğinde açma yapacaktır. Bu ayar değerleri genellikle şalterlerde kA seviyesinde olmaktadır.
Ani Açma Eşiği Ayarı
İşlevi kısa devre koruması ile aynıdır.” Ii ” harfleri ile gösterilmektedir. Kısa devre koruması ile arasındaki fark, zaman gecikmesi olmaksızın devreyi açtırmasıdır.
Şalter Üzerinde Yazan Voltaj Değerleri
Burada yazan değerler genellikle tüm kompakt şalterlerde aynıdır.
Ue: Şalterin nominal çalışma gerilimi
Ui : Şalterin maksimum yalıtım gerilimi. Örneğin, Ui yanında kaç volt yazıyorsa, o değerdeki gerilim geçtiğinde şalter baralara ve gövdeye kaçak yapmaz.
Uimp : Anma darbe dayanım gerilimi. Yıldırım ve OG atlamalarında önemli rol oynar. Üzerinde yazan gerilim değeri kadar, çok kısa bir süreliğine üzerinden geçirir gövdeye yada baralara atlama yapmaz.
Bazı Markaların Üzerinde Yazan Değerler
LEGRAND (DPM VE DPX SERİSİ)
In : Anma Akımı (Şalterin normal akımı)
Ir : Aşırı akım ayarı (Aşırı yük koruması)
Im : Kısa devre açma ayarı (Kısa devre koruması)(kA)
Imr : Uzun süreli açma eşiği (Kısa devre koruması)(kA)
Tr : Uzun süreli açma zaman gecikmesi (sn)
If : Ani açma eşiği (Kısa devre koruması)(kA)
Ig : (Opsiyonel) Toprak hatası açma eşiği
Tg : (Opsiyonel) Toprak hatası açma zaman gecikmesi(sn)
Tmr : Kısa süreli açma eşiği (Kısa devre koruması)(sn)
LEGRAND kompakt şalter kataloğu
FEDERAL
In : Nominal Akım (Şalterin normal akımı)
I1 : Uzun süreli açma eşiği (Aşırı yük koruması)
IL : Uzun süreli açma eşiği (Aşırı yük koruması)
T : Uzun süreli açma zaman gecikmesi (sn)
I2 : Kısa süreli açma eşiği (Kısa devre koruması)(kA)
Is : Kısa süreli açma eşiği (Kısa devre koruması)(kA)
ts : Kısa süreli açma zaman gecikmesi (sn)
Ii : Ani açma eşiği (Kısa devre koruması)(kA)
IG : (Opsiyonel) Toprak hatası açma eşiği
FEDERAL kompakt şalter kataloğu
VİKO (VME SERİSİ)
In : Nominal Akım (Şalterin normal akımı)
Ir1: Uzun süreli açma eşiği (Aşırı yük koruması)
t1 : Uzun süreli açma zaman gecikmesi (sn)
Ir2 : Kısa süreli açma eşiği (Kısa devre koruması)(kA)
ts : Kısa süreli açma zaman gecikmesi (sn)
Ir3 : Ani açma eşiği (Kısa devre koruması)(kA)
Ip : Erken uyarı göstergesi
SIEMENS
In : Nominal Akım (Şalterin normal akımı)
Ir : Uzun süreli açma eşiği (Aşırı yük koruması)
Ii : Ani açma eşiği (Kısa devre koruması)(kA)
Id : Kısa süreli açma eşiği (Kısa devre koruması)(kA)
td : Kısa süreli açma zaman gecikmesi (ms)
IR : Nominal Akım (Şalterin normal akımı)
Isd : Kısa süreli açma eşiği (Kısa devre koruması)(kA)
tsd : Kısa süreli açma zaman gecikmesi (sn)
Ii : Ani açma eşiği (Kısa devre koruması)(kA)
Ig : (Opsiyonel) Toprak hatası açma eşiği
tg : (Opsiyonel) Toprak hatası açma zaman gecikmesi(sn)
MERLIN GERIN
In : Nominal Akım (Şalterin normal akımı)
Io : Uzun süreli açma eşiği (Aşırı yük koruması)
Ir : Uzun süreli açma eşiği (Aşırı yük koruması) Io için ince ayar yapmaya yarar.
tr : Uzun süreli açma zaman gecikmesi (sn)
Isd : Kısa süreli açma eşiği (Kısa devre koruması)(kA)
tsd : Kısa süreli açma zaman gecikmesi (sn)
Ii : Ani açma eşiği (Kısa devre koruması)(kA)
Ig : (Opsiyonel) Toprak hatası açma eşiği
tg : (Opsiyonel) Toprak hatası açma zaman gecikmesi(sn)
SCHNEİDER ELECTRİC (Compact NSX serisi)
Ui: Nominal yalıtım gerilimi
Uimp: Nominal darbe dayanım gerilimi
Ics: Servis kesme kapasitesi
Icu: Nominal çalışma gerilimi Ue’nin çeşitli değerleri için maksimum kesme kapasitesi
Ue: Çalışma gerilimi
SCHNEİDER ELECTRİC (Compact NSX serisi) katalog
SİGMA
Ue : Nominal çalışma gerilimi
Ui : Anma yalıtım gerilimi
Uimp : Nominal darbe dayanım gerilimi
In : Anma akımı
Ith : Konvansiyonel serbest hava termal akımı
Icm : Anma kısa devre yapma kapasitesi
Icu: Anma nihai kısa devre kesme kapasitesi
Ics : Nominal servis kısa devre kesme kapasitesi
Icw: Anma kısa süreli dayanma akımı
Lr : Ayarlanabilir aşırı yük akımı
1.05xlr : Aşırı yük açmayan akım
1.30xlr : Aşırı yük açma akımı
Li : Manyetik ayar akımı
Lsd : Kısa süreli açma akımı
Tüm markalar, kompakt şalterlerin akım ve zaman ayarlarını genellikle belirli standartlarda imal ederler. Bu ayarlar çoğu üreticide aynıdır. Bu yazımızda sizlere kompakt şalterlerin üzerinde bulunan yazıların ne anlama geldiğini paylaşmak istedik. Sizlerin de bilgisi bizim için değerli. Bu nedenle ekleme yapmak istediğiniz bir bilgi varsa aşağıdaki yorum kutusuna yazabilirsiniz. Teşekkürler.