Ali Bin Rıdvan, Fatımiler döneminin ünlü hekim ve filozofudur. 987 senesinde Kahire yakınlarındaki Gize kasabasında doğduğu bilinmektedir. Eğitime erken yaşlarında başlamış ve on yaşında Kahire’ye gitmiştir. Burada 5 yıl temel eğitimini tamamladıktan sonra herhangi bir hocanın yardımı olmadan kitaplardan Mantık, Tabiat ilimleri, Astronomi, Metafizik ve özellikle Tıp çalışmıştır.
Sokaklarda yıldız falı, tıp dersi ve tedavi hizmeti vererek geçimini sağlamıştır. Ali bin Rıdvan, Halife Muntasır zamanında saray hekimi olmuştur. İbn-i Ebu Usaybia’ya göre 1061, İbnü’l Kıfti’ye göre ise 1068 yılı dolaylarında vefat etmiştir.
Büyük İslam filozoflarından sayılmasına rağmen asıl ihtisas alanı olarak felsefenin ayrılmaz parçası olarak kabul ettiği tıbbı seçmiştir.Bu seçimi yaparken, doğum tarihine denk gelen astrolojik verilerin kendi yaratılışına en uygun sahanın tıp olduğuna dayanmıştır.
Ona göre felsefe ve tıp alanında araştırmalar yapmak, Allah’a gerçek anlamda taatte bulunmaya imkan veren faziletli bir yaşama biçimi olmuştur. İbn-i Rıdvan’ın ilmi şahsiyetinde ilk göze çarpan iki özellikten birisi disiplinli ve planlı çalışmalar yapması, ikincisi tıp eğitimi yöntemine önem vermesidir.
Hekimlik ahlakını tıp eğitiminin önemli bir parçası sayan İbn-i Rıdvan’a göre bir hekim şu şartları taşımalıdır;
“Beden sağlığı yerinde, akıllı, iyi huylu olmalı; iyi ve temiz giyinmeli; görünümüne dikkat etmeli; hastalarının sırlarını saklamalı; tedavi ücretini değil tedaviyi ön plana almalı; yararlı gördüğü şeyleri öğretme aşkıyla yanmalı; sağduyulu ve iffetli olmalı; can ve mal konusunda güvenilir olmalı; reçetesinde zehir veya çocuk düşüren ilaçlar vermemeli ve düşmanını bile tedavi etmelidir.”
İbn-i Rıdvan’ın ilmi birikimine şekil veren literatür yine onun kaleminden günümüze kadar ulaşmıştır.
Bunlar arasında, edebi ve şer’i ilimlere dair eserler; Hipokrat ve Galen’in tıp külliyatı, Dioscorides’in farmakoloji alanındaki yazıları, Efesli Rufus, Oribasius ve Paulus gibi tıbbın ünlü yorumcularının eserleri, Razi’nin El-hevisi, tarım ve eczacılık üzerine kitaplar, Batlamyus’un El-Mecisti’si ile Tetrabibios’u, Eflatun ve Aristo’nun muhtelif kitapları, İskender Afrodisi ve Themistius gibi felsefe yorumcularının eserleri ve Farabi’nin çeşitli kitapları bulunmaktadır.
Ali Bin Rıdvan’ın Eserleri
- Kitabü’l – Kifaye fi’t Tıb
- Makale fi’t-Tatarruk bi’t-Tıb ile’s Saade
- Kitabü’l-Hile fi Def’i Mazzari’l-Ebdan fi Arz-ı Mısr,
- Makale-i fi Şerefi’t-Tıb, Kitabü Şehri’l-Makalati’l-Erba’a li-Batlamyus fi’l-Kadaya bi’n-Nücum Ale’l-Havadis
- Kitab’ün-Nafi fi Kayfiyyeti Talimi Sınaati’t-Tıb
- Fi’l –Kuva’t-Tabfiyye
- Şerhu Sınaatü’s-Sağire
- Kitabü’l-Usül fi’t-Tıb
