Bilim ve Teknoloji

Yerçekimi Nedir?Yerçekimini Kim Bulmuştur?

Yerçekimi, Dünya’yı, diğer gezegenleri ve uyduları kendi yörüngelerinde tutmaktan (aksi takdirde her şey çarpışır), gelgitlerin oluşumundan, yıldızların ve gezegenlerin oluşumundaki gezegen üzerindeki diğer olayların oluşmasından sorumludur.

Yerçekimi Nasıl Keşfedildi?

Yerçekimi kuvveti, 1660 civarında, İngiliz bilim adamı Isaac Newton tarafından keşfedildi . Newton bu görünmez kuvveti nasıl keşfetti?

Yerçekimi Nasıl Keşfedildi
Yerçekimi Nasıl Keşfedildi

Hikayenin gerçek olup olmadığı bilinmemektedir, ancak Newton, günün birinde, bir elma ağacının altında dinlenirken elmanın kafasına düşmesiyle, bilim insanının vücudun nasıl gezegenin üzerinde durduğunu merak eder.

Newton tarafından tanımlanan yerçekimi kanunu, Dünya’nın serbest cisimler üzerinde sabit bir kuvvet uyguladığını ve bu kuvvetin kütle ile doğru orantılı olduğunu belirtir. Yerçekimi, güneş sisteminin tüm gezegenlerinde farklı şekillerde bulunur.

Einstein’ın Genel Görelilik Teorisi

Modern fizikte, yerçekiminin en doğru tanımı Einstein’ın genel görelilik teorisi tarafından verilmektedir. Bu teori, yerçekiminin, inert cisimlerin (hareketsiz) hareketini düzenleyen uzay-zaman eğriliğinin bir sonucu olduğunu ileri sürer.

Evrensel Çekim Kanunu

İngiliz bilim adamı Isaac Newton, Evrensel Yerçekimi Yasası’nda çekim kuvvetinin, vücut kütleleriyle orantılı olduğunu ve aralarındaki mesafenin karesiyle ters orantılı olduğunu ileri sürer. İki nesne arasındaki çekim kuvvetine ağırlık denir.

Newton’un üçüncü yasasına göre, herhangi iki nesne birbirine eşit değerde ve zıt yönde çekim kuvveti uygular.

Ağırlık

Daha önce gördüğümüz gibi, yerçekimi ağırlıkla ilgilidir. Fakat ağırlık nedir? Ağırlık kelimesini kütle için eşanlamlı olarak kullanabilir miyiz? Ağırlığımız, Dünyanın bizi yüzeye çektiği kuvvettir.

Daha resmi bir şekilde, ağırlığın, kütleler arasında yerçekimi olmasından dolayı vücutta görünen bir güç olduğunu söyleyebiliriz . Bu nedenle, burada Dünya’da bir bedenin ağırlığı, gezegenin bu bedenin kütlesi üzerine uyguladığı çekim kuvvetini gösterir.

O zaman, kütle ve ağırlığın tamamen farklı kavramlar olduğu ve eşit veya eş anlamlı olarak değerlendirilemediği sonucuna varıyoruz. Her beden, Evrende izole edilmiş olsa bile kütleye sahiptir.İzole edilmiş maddenin ağırlığı yoktur!

Bu yüzden “Ayın kütlesi nedir?” diye sorabiliriz. Fakat eğer ayın ağırlığını bilmek istiyorsak, şunu belirtmek zorundayız: Dünyaya göremi yada güneşe göre mi?

Örneğin, bir astronotun kütlesi, ayda mı yoksa Dünya’da mı olduğuna bakılmaksızın aynıdır, ancak aydaki ağırlığı Dünyadaki ağırlığının sadece 1/6’sıdır. Başka bir deyişle, ağırlık, yer çekiminin çekimi ile ilgili bir kuvvettir.

Ağırlık formülü: P = mg

  • P = ağırlık
  • m = kütle
  • g = yerel yerçekimi ivmesi.

Yerçekimi İvmesi

Bildiğimiz gibi, yerçekimi ivmesi “g” harfi ile temsil edilir. Ancak, Dünyadaki ve aydaki değeri değişmektedir. Dünya yüzeyindeki yerçekimi ivmesi 9.80665 m / s 2’dir   ve daha kolay hesaplamalar için bu değer 10 m / s 2  değerine yaklaşık olarak ayarlanmıştır.

Ay’da, yerçekiminin ivmesi başka bir değere sahiptir, yani g= 1.67 m / s 2, çünkü kütle Dünya gezegeninden daha küçük bir kütleye sahiptir.

Yerçekimi Nasıl Hesaplanır?

Herhangi bir gezegen yüzeyindeki yerçekimi (g) değerini bulmak için, aşağıdaki formülü kullanırız:

g = Gm / r 2

  • g = yerçekimi ivmesi
  • G = evrensel yerçekimi sabiti
  • m = gezegenin kütlesi
  • r = nesneden Dünya’nın merkezine uzaklık

Dünyadaki ve aydaki yerçekimi değerinin oldukça farklı olduğunu zaten öğrendik. Kütle ne kadar büyük olursa yerçekimi de o kadar büyük olur. Aşağıda diğer gezegenlerdeki yerçekimi değerleri verilmiştir.

  • Güneş = 273.42 m / s 2
  • Merkür = 3.78 m / s 2
  • Venüs = 8.60 m / s 2
  • Dünya = 9.8 m / s 2
  • Mars = 3.72 m / s 2
  • Jüpiter = 24.8 m / s 2
  • Satürn = 10,5 m / s 2
  • Uranüs = 8,5 m / s 2
  • Neptün = 10,8 m / s 2

Yerçekimi olmasaydı tüm su, nesneler ve canlılar uzaya giderdi.

Kaynak
Görsel : PixabayNewton Görseli : Pixabay

İlginizi Çekebilir

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu